یک قانون پر حاشیه برای معاف شدن از سربازی

۰۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ - ۱۴:۳۰ زمان مطالعه : 3 دقیقه

سرویس اجتماعی - شرط سربازی برای مردان سلامت ذهنی و جسمی است. در جامعه ایران کمتر مشاهده می‌شود مردانی که از این شرایط برخوردارند با زنان دارای معلولیت ازدواج کنند. قانون‌گذار در برخورد با چنین مسئله‌ای، واقعیت‌های موجود در ایران را نادیده می‌گیرد و بعد بدون درک واقعیت‌های اجتماعی چنین مصوبه‌ای قانون می‌شود.

به گزارش سرویس اجتماعی خبر ناب به نقل از خبرآنلاین - معافیت سربازی به دلیل معلولیت همسر از سال ۱۳۸۵ به طور رسمی در ایران اجرا شده است و ریشه در قانون جامع حمایت از حقوق معلولان دارد. این قانون با هدف حمایت از افراد دارای معلولیت و تشویق به تشکیل خانواده طراحی شده است. اجرای این قانون با چالش هایی مانند احتمال سوءاستفاده و چگونگی نظارت سازمان نظام وظیفه همراه بوده است.

تجارت نیوز در خبری نوشت: شرایط این معافیت در طول زمان دقیق تر شده و همچنان در سال ۱۴۰۴ پابرجاست. این قانون بدون توجه به واقعیت های اجتماعی نوشته شده و اثرات اجتماعی چندوجهی دارد. این قانون در مواردی منجر به تشکیل خانواده هایی شده که ممکن بود به دلیل محدودیت های ناشی از معلولیت و محدودیت های اجتماعی شکل نگیرند. همچنین برای برخی خانواده ها شرایط تمرکز بیشتر بر نگهداری از فرد معلول را فراهم کرده است اما آسیب هایی نیز به همراه دارد. این قانون می تواند موجبات سوءاستفاده را فراهم کند و افراد معلول را به ابزاری برای معافیت از سربازی تقلیل دهد.

ممکن است نیت قانون گذار حمایت از افراد معلول بوده باشد

سعید معیدفر، جامعه شناس در این باره می گوید: «این قانون در نگاه اول پیشرو و تا حد زیادی عدالت خواهانه به نظر می رسد. اگر واقعیت های موجود در جامعه را در نظر بگیریم (مثلاً تبعیض جنسیتی به نفع مردان و کمبود عاطفی در زندگی افراد معلول)، تشکیل زندگی مشترک برای مردان معلول محتمل تر است. کمتر شاهد ازدواج مردان با زن دارای معلولیت هستیم.»

این مصوبه بدون درک واقعیت های اجتماعی تبدیل به قانون شده است

او بیان می کند: «شرط سربازی برای مردان سلامت ذهنی و جسمی است. در جامعه ایران کمتر مشاهده می شود مردانی که از این شرایط برخوردارند با زنان دارای معلولیت ازدواج کنند. قانون گذار در برخورد با چنین مسئله ای، واقعیت های موجود در ایران را نادیده می گیرد و بعد بدون درک واقعیت های اجتماعی چنین مصوبه ای قانون می شود.»

این قانون بستری برای سوءاستفاده فراهم می کند

این جامعه شناس می افزاید: «شاید هدف این قانون نوعی حمایت گری از افراد معلول باشد اما می تواند به ابزاری برای کارهای عجیب وغریب تبدیل شود. خدمت سربازی در چشم جوانان مشکلی است و به انحاء مختلف در صدد لغو یا به تعویق انداختن آن هستند. این مسئله خب جای تفکر دارد که آیا ادامه روند اجباری بودن خدمت سربازی منطقی است؟ آیا بهتر نیست مانند بسیاری از دیگر کشورها سربازی اختیاری و تخصصی تر شود؟ تا زمانی که ما مسئله اجباری بودن سربازی را داریم، مصوبات و قوانین مرتبط با معافیت می توانند محل سوءاستفاده باشند.»

شیوه قانون گذاری در ایران نقض غرض است

معیدفر اضافه می کند: «به قول معروف “از قضا سرکنگبین صفراء فزود”. اگر ما در پی این بوده ایم که با چنین قانونی، بانوانی که با معلولیت درگیرند حامیانی پیدا کنند و بخشی از مشکلات ناشی از معلولیت آن ها برطرف شود، اشتباه کرده ایم. درحالی که این قانون می تواند منجر به سوءاستفاده از زنان درگیر با معلولیت شود و اجحاف دیگری مضاعف بر مواردی که زنان معلول با آن درگیرند، بر ایشان روا دارد. درگیری با معلولیت رنج زیادی وارد زندگی افراد می کند. سوءاستفاده از چنین قانونی باعث آسیب به روان این افراد می شود. این قانون نه تنها افراد معلول را از حمایت چندانی برخوردار نمی کند، بلکه فشارهای روحی و روانی ایجاد می کند که در کنار شرایط بحرانی ناشی از نابرابری، زندگی این افراد را سخت تر از پیش می کند.»

قانون گذاری باید مطابق با واقعیت های اجتماعی و اقتصادی صورت بگیرد

او در پایان می گوید: «قانون گذار قبل از تصویب قانون باید از طریق مطالعات اجتماعی و واقعیت های موجود در جامعه، یک ارزیابی از اقدام آینده داشته باشد. متاسفانه بسیاری از قوانینی که در کشورمان داریم بدون مطالعات اجتماعی و اقتصادی تدوین شده اند. در چنین شرایطی این قوانین تبدیل می شوند به چیزی که علیه آن بوده اند. هدف قانون گذاری امر خیر بوده است اما به دلیل بی توجهی به واقعیت، تحقق قانون مذکور، موجب شر و مصیبت است. ادامه چنین روندی در قانون ما را به جایی می رساند که بود و نبود قانون تفاوتی نداشته باشد.»

این خبر توسط سایت خبرآنلاین منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.

منبع : خبرآنلاین