حضور سلبریتی ها از سروش صحت تا بهاره رهنما؛ تهدید یا فرصت در حوزه کتاب - حضور چهره ها به فروش کتاب کمک کرده است

سرانه مطالعه در ایران؛ نگاهی به آمار و واقعیت

پیش از بررسی تأثیر سلبریتی ها در بازار کتاب، ضروری است که نگاهی به وضعیت مطالعه در ایران داشته باشیم.
سرانه مطالعه در کشور بر اساس گزارش های مختلف، بین ۱۳ تا ۳۰ دقیقه در روز تخمین زده می شود که این رقم شامل مطالعه کتاب های درسی، کاری و مطبوعات نیز هست. در مقایسه با بسیاری از کشورهای توسعه یافته، این میزان همچنان پایین محسوب می شود.
دلایل مختلفی برای این مسئله مطرح شده است، از جمله مشغله های روزمره، گسترش فضای مجازی، قیمت بالای کتاب، و نبود فرهنگ مطالعه مستمر از سنین پایین. با این حال، هرگونه تغییری که بتواند موجب افزایش تعامل مردم با کتاب شود، می تواند تأثیر قابل توجهی در بهبود این وضعیت داشته باشد. موضوع قابل توجه این است که سیاست های فرهنگی عمقی و جدی ای در رابطه با گسترش سرانه مطالعه انجام داده نمی شود و هیچ گونه برنامه ریزی طولانی مدت برای این موضوع در دستور کار نیست.

سلبریتی ها، به ویژه بازیگران، در چند سال اخیر به گویندگی کتاب های صوتی پرداخته اند، که باعث افزایش محبوبیت این سبک از مطالعه شده است.
این امر به دلیل اعتماد به کیفیت اجرا و ارتباط عاطفی با صدای آشنا صورت گرفته است. اما در عین حال، گاهی تمرکز بیش از حد بر روی نام سلبریتی ها می تواند کیفیت محتوای کتاب ها را تحت الشعاع قرار دهد.
ورود سلبریتی ها به دنیای نویسندگی نیز موجب بحث هایی درباره کیفیت محتوای آثار آن ها شده است، چرا که برخی از این کتاب ها بیشتر به خاطر نام نویسنده خود فروش می روند. سلبریتی ها همچنین با تأسیس کتاب فروشی ها و برگزاری جشن های امضا، مخاطبان جدیدی به دنیای کتاب معرفی کرده اند. این روند می تواند به رونق صنعت نشر کمک کند، اما در عین حال ممکن است فرصت ها را از نویسندگان مستقل بگیرد و باعث انتشار کتاب های بی کیفیت شود.

در ادامه در رابطه با ورود سلبریتی ها به حوزه کتاب مصاحبه ای با مدیریت انتشارات ثالث، محمدعلی جعفری انجام داده ایم که در ادامه می خوانید.

تصویری از محمدعلی جعفری مدیریت نشر ثالث

به طور کلی ورود سلبریتی ها به حوزه کتاب، چه در قالب معرفی کتاب، چه در قالب نوشتن کتاب و حتی تولید کتاب های صوتی، چطور ارزیابی می کنید؟ به نظر شما این اتفاق تأثیر مثبتی دارد یا نه؟

هر کسی که بیاید و کتاب معرفی کند، به هر حال  خوب است. خودِ اصل قضیه معرفی کتاب به جامعه بسیار مهم است. در حال حاضر، جامعه به طور کلی با کتاب خوانی فاصله گرفته است و با برنامه های مختلف کتاب خوانی و معرفی کتاب، مردم به کتاب توجه بیشتری نشان می دهند. به ویژه برنامه هایی که تخصصی تر و بر اساس اعتماد عمومی ساخته می شوند، تأثیر بیشتری دارند. مثلا کتاب هایی که در این برنامه ها معرفی می شود، تأثیر مستقیم بر تیراژ و فروش کتاب ها دارد.

 برنامه هایی مثل «کتاب باز» و «اکنون» که در این زمینه فعال هستند، آیا تأثیر مثبتی روی افزایش سرانه مطالعه و فروش کتاب ها دارند؟

 بله، این برنامه ها تأثیر بسیار خوبی دارند. وقتی کتابی در این برنامه ها معرفی می شود، فروش آن کتاب قطعاً افزایش پیدا می کند. به عنوان مثال، من آمار گرفتم که یکی از کتاب ها بعد از معرفی در این برنامه ها، در چند روز فروش بالایی داشت و این نشان دهنده تأثیرگذاری این برنامه ها بر جامعه است. البته مهم است که از همه انتشارات کتاب معرفی شود و تمرکز روی چند انتشارات نباشد. 

نظر شما درباره کتاب های صوتی و تأثیر ورود سلبریتی ها به این بخش چیست؟ فکر می کنید روزی کتاب های صوتی می توانند جایگزین کتاب های چاپی شوند؟

 کتاب های صوتی، پدیده ای جدید و جذاب هستند. به نظر من، این نوع کتاب ها به دلیل مسائل اقتصادی و قیمت بالای کتاب های چاپی، فرصتی برای کسانی است که به کتاب دسترسی ندارند. البته باید بگویم که هنوز هم کتاب های چاپی در اولویت قرار دارند. طبق آمار جهانی، کتاب های صوتی هنوز رقیب بزرگی برای کتاب های چاپی محسوب نمی شوند، اما می توانند تأثیر مثبتی در رشد فرهنگ کتاب خوانی داشته باشند.

 به عنوان ناشر، آیا شما حساسیتی روی محتوای کتاب های سلبریتی ها دارید؟ یعنی وقتی سلبریتی ها کتابی می نویسند یا مترجم می شوند، چقدر اهمیت می دهید که محتوای کتاب قابل دفاع باشد؟

 ما به محتوای کتاب توجه زیادی داریم. به طور کلی، نشر همیشه باید محتوای قابل دفاع و ارزشمندی داشته باشد. بعضی از سلبریتی ها ممکن است از فرصت شان برای انتشار کتاب استفاده کنند، اما باید گفت که مخاطبان هوشمند و فرهیخته ما به خوبی محتوای کتاب ها را تشخیص می دهند. در نهایت، این خود خواننده است که تعیین می کند آیا محتوای کتاب ارزش خواندن دارد یا خیر.

به طور کلی، فکر می کنید که حضور سلبریتی ها می تواند به ترویج فرهنگ کتاب خوانی و افزایش سرانه مطالعه کمک کند؟

بله، قطعاً در درازمدت، حضور سلبریتی ها می تواند تأثیر مثبتی بر فرهنگ کتاب خوانی داشته باشد. در کوتاه مدت، ممکن است این حضور به جذب مخاطبان جدید منجر شود، اما در بلندمدت، اگر محتوای کتاب ها با کیفیت باشد، باعث افزایش علاقه به کتاب و مطالعه خواهد شد. جامعه ای که به کتاب علاقه مند است، مطمئناً کتاب های خوب را دنبال خواهد کرد.

این خبر توسط سایت خبرآنلاین منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.

منبع : خبرآنلاین